Online reflectiesessies: samen zoeken naar een nieuwe rol voor de kwaliteitszorgmedewerker

25 jun

In mei organiseerde B&T samen met het Landelijk Netwerk Kwaliteitszorg VO vier online reflectiesessies. In deze sessies konden medewerkers kwaliteitszorg hun ervaringen ten tijde van de schoolsluiting delen. De sessies voorzagen in een grote behoefte: ‘Hoe kun je naar opbrengsten kijken als je die niet hebt?’

Wat doe je als kwaliteitsmedewerker wanneer er geen toetsen of eindexamens zijn? Hoe krijg je zicht op de online lessen? En hoe kun je de mentoren op school ondersteunen in hun rol, die de afgelopen maanden zo belangrijk is geworden?

Ervaringen delen

Kwaliteitsmedewerkers zagen zichzelf de afgelopen maanden gesteld voor grote uitdagingen en vraagstukken. De schoolsluiting had een enorme impact op zowel het meten van onderwijsresultaten als op de socialisatie en persoonsvorming van leerlingen.

Om antwoord te kunnen geven op de vele vragen organiseerden Caroline Offerhaus en Nienke Pol van B&T in mei vier kosteloze online sessies. Zij deden dit samen met Marleen Delcour en Nelleke Bouma van het Landelijk Netwerk Kwaliteitszorg VO, de vereniging voor kwaliteitszorgmedewerkers in het voortgezet onderwijs. Aan de hand van artikelen en stellingen die deelnemers ter voorbereiding kregen toegestuurd, wisselden zij online ervaringen uit en stelden zij elkaar vragen.

Zijlijn

Er bleek veel animo voor de sessies te zijn, vertelt Pol: “Dat komt denk ik voor een groot deel omdat veel kwaliteitszorgmedewerkers zich die eerste weken echt afvroegen wat zij konden doen om te helpen in hun school. Ze zagen collega’s keihard werken aan het geven van afstandsonderwijs, maar voelden zichzelf soms aan de zijlijn staan. Veel deelnemers hadden er baat bij om van elkaar te horen hoe zij de situatie aanpakten. De mensen die nog zoekende waren, hadden na de sessie handvatten om binnen hun eigen organisatie aan de slag te gaan. Hun blikveld werd verbreed en ze kregen meer zicht op hun toegevoegde waarde.”

Aan de sessies namen ook kwaliteitszorgmedewerkers deel die op hun school juist in het oog van de storm stonden. “Die raakten enorm geïnspireerd door elkaar en wisselden meteen ook plannen en documenten uit”, aldus Pol.

Andere invulling

Susan Arkema van de Veluwse Onderwijsgroep is een van die kwaliteitszorgmedewerkers die meteen uit de startblokken kwam en haar eigen werk opnieuw organiseerde om anderen in de school te helpen. “De schoolsluiting vroeg een hele andere invulling van mijn rol”, vertelt Arkema. “Voorheen maakte ik analyses, nu kreeg ik de vraag wat de coronatijd betekende voor de kwaliteit van het onderwijs. Niemand had een week nadat de scholen sloten daarop een antwoord. De focus lag toen logischerwijs op het vormgeven van het digitale onderwijs. Ik ben erover gaan nadenken, heb veel opgezocht en heb mijn gedachten op papier gezet over de vraag hoe je naar opbrengsten kunt kijken als je die niet hebt zoals voorheen.”

Essentie

Het bleek knap lastig om vooruit te kijken. Arkema: “Begin april had de inspectie bijvoorbeeld nog niets gezegd over hoe het toezicht zou worden. Toch probeerde ik te bedenken wat we zouden moeten doen als er geen eindtoets zou zijn, en geen eindexamens. En wat als de scholen weer open zouden gaan?” Ze vond ze het geweldig om te doen: “Ik zat in een keer veel meer in de essentie van het kwaliteitszorgwerk. En wat ik heb opgeschreven bleek ook heel nuttig nu de scholen weer open zijn. Wij hadden immers mede door dat stuk al nagedacht over hoe leerlingen konden doorstromen en over hoe je nu kijkt welk niveau nieuwe brugklassers hebben.”

Laagdrempelig

Arkema is blij dat ze aan de reflectiesessies heeft deelgenomen: “Ik kon zo profiteren van de ervaringen van collega’s en de expertise van B&T. De sessies waren laagdrempelig en deelnemers waren ook echt open naar elkaar. Je weet dat je allemaal aan het zoeken bent naar een nieuwe rol.”

De wetenschappelijke inzichten die in de sessies werden gedeeld, kwamen Arkema goed van pas. Zo gaf in een van de sessies Claudy Oomen, universitair docent aan de Universiteit Utrecht, een minicollege waarin ze vertelde over het onderzoek dat zij heeft gedaan naar zicht op leerlingresultaten. “Naar dat soort informatie was ik op zoek. Hoe kunnen we kijken naar de SE’s als er geen centraal eindexamen is, en welk voorbehoud moet je daarbij hebben?”

Nieuwsgierig

Marleen Delcour, voorzitter van het Landelijk Netwerk Kwaliteitszorg VO, werkt als stafmedewerker kwaliteitszorg bij het Scala College in Alphen aan den Rijn. Zij was nieuwsgierig naar hoe collega’s hun werk ervaarden tijdens de lockdown en nam daarom samen met B&T het initiatief voor de sessies. “Na de ervaringen van de eerste weken ontstond er ruimte om te kijken wat de impact van de scholensluiting zou zijn op de onderwijskwaliteit. Daarnaast weten we als vereniging dat de rol en de positie van kwaliteitszorgmedewerkers een terugkerend thema is. Er is altijd al veel animo om daarover te praten, omdat er veel verschillen zijn bij de invulling ervan. Tijdens de schoolsluiting was de behoefte om je verhaal en je vragen te delen met collega’s en om van elkaar te leren, alleen nog maar groter.”

De sessies geven deelnemers volgens Delcour voldoende handvatten om het gesprek in de eigen school te starten: “Een aantal kwaliteitszorgmedewerkers was geïnspireerd door de vragen uit de voorbereiding van de sessie en gaan die gebruiken in hun school. Ook de bijdrage van Claudy zette mensen aan het denken. De bereidheid om ideeën onderling te delen was groot. Er bleek veel belangstelling te zijn om als beroepsgroep te kijken naar een nieuw ontwerp voor kwaliteitszorg op de langere termijn en daarbij te leren van de ervaringen met onderwijs op afstand van de afgelopen periode.”

Terug naar oude rol

Voor Susan Arkema heeft de afgelopen periode blijvende veranderingen in gang gezet. “Nienke Pol stelde mij een hele goede vraag: ‘Ga je weer terug naar je oude rol?’ Die vraag speelt nog steeds door mijn hoofd. Voorheen kreeg ik gerichte opdrachten, over resultaten en trendanalyses. Nu heb ik een andere rol gekregen en blijk ik het heel interessant te vinden om mee te denken over vragen waar nog geen antwoorden op zijn. Het is echt een verdieping van mijn werk. Ik zou het fijn vinden om voortaan een combinatie van de twee te maken.”

Op dit moment inventariseren Caroline Offerhaus en Nienke Pol samen met Marleen Delcour en projectleider Hans Sandtke van Leren verbeteren of en hoe er een vervolg kan komen op de reflectiesessies.

Caroline Offerhaus en Nienke Pol zijn ook de begeleiders van de Leergang kwaliteitszorg VO, die in december 2020 weer van start gaat. Kijk hier voor meer informatie.

Tekst: Cindy Curré