Kwaliteit verbeteren in 6 stappen
Werk in 6 concrete stappen aan het verbeteren van leeropbrengsten en onderwijsprocessen
In zes concrete stappen werkt u aan het verbeteren van leeropbrengsten en onderwijsprocessen. Hierbij is niet alleen aandacht voor wat vo-scholen kunnen doen om de onderwijskwaliteit te verbeteren, maar vooral ook met wie en hoe. In de praktijk zal de volgorde soms anders zijn, verbeteren is geen stappenplan maar een continu proces.
Stap 1: De situatie in kaart brengen
Wat houdt deze stap in?
Meet hoe het staat met de onderwijskwaliteit en leg dit vast in een rapportage. Betrek collega’s van verschillende niveaus en disciplines bij het verzamelen van alle relevante informatie. Zo wordt het draagvlak vergroot en pakken mensen de eigen verantwoordelijkheid sneller op.
Wat zijn belangrijke activiteiten?
- Breng de resultaten in kaart, bij voorkeur met behulp van het ManagementVenster in Scholen op de Kaart.
- Breng de kwaliteit van het onderwijsleerproces in kaart (bijvoorbeeld door lesbezoeken, enquêtes, gesprekken met docenten en leerlingen)
- Beoordeel meetuitkomsten (op welke punten voldoet kwaliteit wel/niet?)
- Betrek medewerkers bij de metingen, beoordelingen en analyses
- Voer een externe evaluatie of audit uit
Wie bij deze stap betrekken, en hoe?
- Directie en bestuur bepalen wat moet worden gemeten en geanalyseerd en bewaken dat dit daadwerkelijk wordt uitgevoerd
- Onderwijsteams dragen bij aan de uitvoering van metingen en analyses
- Vaksecties dragen bij aan de uitvoering van metingen en analyses
- De interne medewerker kwaliteitszorg faciliteert het proces
Welke instrumenten en tools gebruiken?
- Opbrengstenoordeel, opbrengstenkaart en hinkelpad (Inspectie van het Onderwijs)
- ManagementVenster, met name Schoolprofiel en het rapport Examens (Scholen op de Kaart)
- PrestatieMonitor, om o.a. ontwikkelfase van opbrengstgericht werken en hrm in beeld te brengen (Scholen op de Kaart)
- Meetlat opbrengstgericht werken (AOC Raad)
- Kijkwijzer lesobservatie (verschillende formats beschikbaar)
- Tevredenheidsmetingen leerlingen/ouders (Scholen op de Kaart)
Welke informatiebronnen raadplegen?
- Handleiding ManagementVenster (Scholen op de Kaart)
- Brochure ‘Werken aan opbrengsten’ (project Leren verbeteren)
- Waaier ‘Eerste Hulp Bij Opbrengsten’ (project Leren verbeteren)
- Vigerend ‘Toezichtkader’ (Onderwijsinspectie)
- Meest recente Inspectierapport van de school of andere scholen
- Tevredenheidsmetingen leerlingen/ouders (Scholen op de Kaart)
Tips en aandachtspunten
Voor een effectief verbeterplan is allereerst een grondige analyse van de huidige situatie nodig. Wees zo concreet mogelijk.
Een adviseur van project Leren verbeteren kan scholen met een onvoldoende (voorheen zwakke) afdeling gedurende vier dagen helpen om een stap verder te komen in het verbeterproces. Afhankelijk van de ontwikkelfase van uw school kan deze ondersteuning bestaan uit:
startanalyse ● opstellen van een verbeterplan ● tussentijdse analyse ● uitvoering van het verbetertraject ● borgen en verankeren van verbeteringen
Scholen met een zeer zwakke afdelingen kunnen gedurende het verbetertraject voor ½ tot 1 dag per week ondersteuning krijgen door een procesbegeleider. Leren verbeteren betaalt dan de helft van de kosten. De procesbegeleider richt zich op het aanpakken van door de inspectie geconstateerde kwaliteitsproblemen, helpt bij een grondige analyse van de oorzaken, rapporteert hierover aan het bestuur en ondersteunt de schoolleiding bij het opstellen en uitvoeren van een effectief verbeterplan.
Zorg dat het SchoolVenster van Scholen op de Kaart is gevuld en gepubliceerd vóór aanvang van de analyse. Dat geeft namelijk toegang tot de informatie uit het ManagementVenster. Volg eventueel een workshop bij Schoolinfo om de informatie te kunnen invullen en duiden.
Betrek de docenten bij de analyse van de cijfers uit het ManagementVenster. Hier staat voor hen relevante informatie: de eindexamenresultaten tot op vakniveau, zowel schoolexamen (se) als het verschil tussen se en centraal examen.
Leg in de analyse bij de vaksecties het accent op hun rol in de verticale afstemming van de onderwijsprogramma’s en de toetsing. Leg bij de teams het accent op het ontwikkelen en afstemmen van de visie op het onderwijs van de school.
Overleg met het schoolbestuur of bovenschoolsmanagement hoe de situatie gezamenlijk in kaart wordt gebracht. Het bestuur kan faciliteren door kwaliteitsmedewerkers in te zetten of het kwaliteitssysteem op te starten dan wel aan te scherpen.
Kwaliteit verbeteren in 6 stappen
In zes concrete stappen werkt u aan het verbeteren van opbrengsten en onderwijskwaliteit. Hierbij is niet alleen aandacht voor wat scholen kunnen doen om de onderwijskwaliteit te verbeteren, maar vooral ook
met wie en hoe.
Nieuws
Blijf op de hoogte van ontwikkelingen en wetenswaardigheden en laat u inspireren door praktijkverhalen en interviews.
Scan Leren verbeteren
De Scan Leren Verbeteren geeft u snel inzicht in de mogelijke risicofactoren en in de onderwijskwaliteit van uw school. Het resultaat: een systematische diagnose die u kan helpen bij het zetten van vervolgstappen.
