Geplaagd door de gevolgen van corona is er in het onderwijs dezer dagen weinig gelegenheid voor reflectie en een goed gesprek. Docenten moeten continu schakelen tussen hybride en afstandsonderwijs en halve klassen, er zijn regelmatig personele wisselingen of tekorten aan docenten en er is weinig informeel contact door ‘coronaroosters’ en thuiswerken. Hoe houd je dan zicht op je leerlingen (OP2)? Hoe blijf je werken aan het didactisch handelen (OP3)? Zicht houden op leerlingen (OP2) en didactisch handelen (OP3) zijn kernstandaarden die, ook zónder deze crisis, vaak al ingewikkeld genoeg zijn. Hoe kun je OP2 en OP3 op peil houden of versterken? Wat zijn de risico’s? En waar moeten dus scherp op zijn? Maar ook: welke lichtpuntjes zijn er juist nu? Hoe draagt de ervaring die we nu opdoen bij aan ontwikkeling van OP2 en OP3? Een gesprek met Leren verbeteren-adviseur Dorien Sluijter en stafmedewerker kwaliteitszorg Marleen Delcour.
Tips om zicht te houden
- Leerlingen willen de stof begrijpen en hebben behoefte aan hulp en feedback van de docent. Door de omschakeling naar afstandsonderwijs werd de plenaire instructie vaak verlengd en was er minder ruimte voor verwerking van de stof. Leerlingen vinden het prettig om samen met de docent én met klasgenoten de stof te bespreken en zich er echt in te verdiepen.
- Lesbezoeken kunnen ook digitaal doorgaan, maar houd wel rekening met de context. Het kan helpend zijn om met elkaar te bepalen wat een goede online les is: waaraan moet een goede les voldoen? Formuleer heldere kaders en een definitie van een goede online les om die vervolgens in een overzicht aan te bieden. Tijdens digitale lesbezoeken kan je docenten hierop bevragen en hierbij waar nodig ondersteunen. Probeer daarnaast ook goede voorbeelden te signaleren en te delen en kansen te zien.
- Er wordt veel gesproken over achterstanden in het onderwijs en verschillende methodes om die achterstanden weg te werken. Het is belangrijker om eerst goed in beeld te krijgen waar leerlingen staan en of er achterstanden zijn. Niet alleen gericht op resultaten, maar juist ook op wat de school beoogt te betekenen voor de leerlingen: wat staat er in de visie? Welk onderwijsconcept hanteert de school? Wordt wat eerder is vastgesteld als visie op onderwijs behaald in de huidige tijd? En zo niet, wat hebben we te organiseren voor leerlingen om dat wel mee te kunnen geven?
- We zien veel scholen waar docenten elkaar (online) opzoeken, lessen delen en met elkaar spreken over hun ervaringen en de problemen waartegen ze nu aanlopen. Als schoolleider heb je een belangrijke rol in het faciliteren van deze ontmoetingen en het samenwerken aan de kwaliteit van het onderwijs op dit moment. Houd deze ontwikkeling vast en probeer dit ook te organiseren op het moment dat er minder afstandsonderwijs is en ontmoeten weer makkelijker gaat. Deze gezamenlijke ervaring kan een mooi impuls zijn voor de kwaliteitscultuur op school.
Aan het woord in deze podcast
Dorien Sluijter (LinkedIn)
Dorien is al vele jaren actief als adviseur van Leren verbeteren. Als directeur van LinQue Consult is zij daarnaast ook als procesbegeleider betrokken bij uiteenlopende kwaliteitsvraagstukken in het onderwijs.
Marleen Delcour (LinkedIn)
Marleen is werkzaam als stafmedewerker kwaliteitszorg op het Scala College in Alphen aan den Rijn. Daarnaast heeft zij als voorzitter van het Landelijk netwerk kwaliteitszorg voortgezet onderwijs contact met vele stafmedewerkers kwaliteitszorg in verschillende regio’s in Nederland.
Math van Loo (LinkedIn)
Math is werkzaam als adviseur en onderzoeker, onder andere voor zijn organisatie Van Loo en partners. Op dit moment doet hij onderzoek naar de ontwikkeling van didactiek in Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk, wat onder andere wordt gebruikt voor het OMT Onderwijs van Inge de Wolf.
Raymond Pet (LinkedIn)
Als vestigingsdirecteur van het Scala College locatie Diamantstraat heeft Raymond het afgelopen jaar ervaren hoe zijn team zich ontwikkelde en welke kansen er ontstonden door het afstandsonderwijs.
Verder lezen
De Radboud Universiteit (2020) voerde, met medewerking van o.a. Math van Loo en in opdracht van de VO-raad, een onderzoek uit naar de motivatie en de ervaringen van 20.000 leerlingen in het voortgezet onderwijs. De resultaten leest u in het rapport Leren in Coronatijd.
Leren verbeteren (2020) schreef een whitepaper over kwaliteitszorg in coronatijd. Wat gebeurt er en wat zijn handige tips voor kwaliteitszorgmedewerkers, schoolleiding en bestuurders als het gaat om OP2 en OP3? Lees het in de whitepaper Kwaliteitszorg in Coronatijd.
De inspectie (2020) verzamelde in drie metingen informatie over de manier waarop het onderwijs zich aanpast aan de omstandigheden vanwege de uitbraak van het coronavirus en deelt de belangrijkste punten in Inspectie volgt onderwijs tijdens COVID-19
Op de Netwerkdag van het Landelijk Netwerk Kwaliteitszorg VO op 2 november 2021 gaven Leren verbeteren-adviseur Dorien Sluijter en Anouk Hendriks van B&T de workshop ‘Zicht op ontwikkeling als vanzelfsprekend in de spotlights’. In deze workshop maakten zij de koppeling tussen OP2 (toezichtskader 2021) en de NPO-ondersteuning voor scholen. Bekijk het verslag van de workshop en de presentatie.
Colofon
Redactie: Anouk Hendriks
Presentatie: Ron Benjamins
Techniek: Ludo de Boo
Abonneren
Om niks te missen kunt u zich abonneren op de podcasts van Leren verbeteren via een van de volgende kanalen:
