Home  »  Inspectie stelt onderzoekskader bij
Terug naar actueel

Inspectie stelt onderzoekskader bij

De onderwijsinspectie is bezig met een bijstelling van het huidige onderzoekskader, dat in 2017 werd ingevoerd. Het herziene kader zal op 1 augustus 2021 van kracht worden. Hoewel er nog aan wordt gewerkt, zijn de conceptteksten inmiddels bekend. We zetten de belangrijkste wijzigingen alvast op een rij en vertellen wat die in de praktijk betekenen.

De grootste en meest ingrijpende verschuiving in het herziene kader is dat de verantwoordelijkheid voor de onderwijskwaliteit primair bij de schoolbesturen komt te liggen. Waar de inspectie voorheen met schoolleiders en -directeuren het gesprek voerde over de kwaliteit van het onderwijs, zullen ze dat in de toekomst met de bestuurders doen. “Dat betekent dus dat de bestuurder zélf de kwaliteit van het onderwijs moet kunnen benoemen en beschrijven”, licht Hans Sandtke, projectleider van Leren verbeteren, toe. “Hij of zij moet gewoon weten: waar zitten de sterke kanten, waar zitten de zwakke kanten en wat doen we daaraan.”

Verantwoording

In principe spreekt de inspectie straks in eerste instantie alleen met de bestuurder, vertelt Sandtke. “Inspecteurs zullen nog wel gesprekken binnen de scholen voeren, maar die zijn alleen bedoeld om informatie te verzamelen en staan niet in het teken van verantwoording. De bestuurder is de enige die verantwoording aflegt. Over alles eigenlijk, of het nu gaat om de kwaliteit van het onderwijs of de financiën.”

De verschuiving van verantwoordelijkheid komt ook tot uiting in het onderzoekskader. Het huidige kwaliteitsgebied ‘Kwaliteitszorg en ambitie’ (KA) wordt opgeknipt in twee kwaliteitsgebieden: ‘Sturen, kwaliteitszorg en ambitie’ (SKA) en ‘Besturing, kwaliteitszorg en ambitie’ (BKA). Elk gebied bestaat uit drie standaarden op het gebied van inrichting, uitvoering en evaluatie van de kwaliteitszorg. BKA is – vanzelfsprekend – het deel waarover met het bestuur wordt gesproken en SKA het deel waar de school over gaat.

Op afstand

Het feit dat de onderwijskwaliteit een bestuursverantwoordelijkheid wordt, betekent niet dat de inspectie de scholen links laat liggen. Ze blijft de resultaten van de scholen volgen, maar dat gebeurt in eerste instantie op afstand. Sandtke: “Dan gaat het om zaken als slagingspercentages, examencijfers en het aantal leerlingen dat tussentijds van school gaat. Maar dat is in feite bureauwerk. Als de inspectie iets signaleert, dan spreken ze eerst de bestuurder daarop aan. Dus bijvoorbeeld: ‘Hoe kan het dat de slagingspercentages zo laag zijn? En wat doet u daaraan?’ Kort gezegd: ‘verantwoord het maar’. En mogelijk zeggen ze dan tegen de bestuurder dat ze zich zorgen maken over een van de scholen en willen ze een kijkje nemen.”

Financiën

Een andere aanpassing die op stapel staat, betreft het financieel beheer. In het huidige onderzoekskader is dat een apart kwaliteitsgebied. Dit wordt in de toekomst een integraal onderdeel van BKA, het deel dus waar het bestuur over gaat. “De inspectie wil niet meer dat financiën een apart onderdeel vormen”, zegt Sandtke. “Ze willen kunnen zien op welke manier de financiën worden ingezet om te komen tot onderwijs van hoge kwaliteit. Ofwel: hebt u het geld ingezet met als doel goed onderwijs te creëren? Financiën wordt daarmee geïntegreerd in het totale onderzoekskader.”

Basiskwaliteit

Een laatste wijziging in het onderzoekskader betreft de basiskwaliteit. De lat voor de basiskwaliteit gaat namelijk omhoog, overigens vooral voor het primair onderwijs. Er komen weliswaar minder standaarden per kwaliteitsgebied, maar aan die resterende standaarden worden meer elementen toegevoegd die kwaliteitsbepalend zijn. Dit is bijvoorbeeld of lessen voldoende gevarieerd zijn, of er rekening wordt gehouden met niveauverschillen in de klas en hoe je omgaat met leerlingen die achterblijven. “Er wordt naar meer aspecten gekeken om zeker te weten of een school zo goed mogelijk onderwijs geeft”, licht Sandtke toe. “De reden voor die verzwaring is eigenlijk vrij simpel: de inspectie constateert dat de onderwijskwaliteit in Nederland wat achteropraakt in vergelijking met omringende landen.”

Meer weten?

Wilt u meer weten over het bijgestelde onderzoekskader en de verschillen met het huidige? In dit overzicht staat het bestaande kader voor het voortgezet onderwijs naast het toekomstige (concept)kader.

 

 

 

 

Wellicht ook interessant

‘We hebben snoeihard gewerkt met zijn allen’

Nieuwe reflectiesessies in het najaar

Het moment van… Tijmen Bolk

Blijf op de hoogte

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang het laatste nieuws over kwaliteit in het VO.

Abonneer

Agenda


We organiseren meerdere keren per jaar bijeenkomsten, zowel online als fysiek. Interesse? Bekijk het aanbod en meld je snel aan!

Bekijk agenda

Gesprekken over onderwijskwaliteit in het VO

In de podcasts van Leren verbeteren bespreken we elke aflevering een onderwerp op het gebied van onderwijskwaliteit in het VO. Van zwakke scholen tot inspectietoezicht en van didactisch handelen tot toetsing. Voor íedereen in het voortgezet onderwijs die mede verantwoordelijk is voor onderwijskwaliteit.

Beluister de podcasts