In deze serie vertelt een adviseur van Leren verbeteren over een onvergetelijk moment.
Wat is voor jou het moment van Leren verbeteren dat je nooit zult vergeten?
“Ik vind het begin van een begeleidingstraject op een school altijd het leukst. Met iedereen in de school kennismaken en horen wat ze te vertellen hebben. Maar het allerleukste is om met leerlingen te spreken. Als ik op een school kom, vraag ik vaak of ik met een groepje leerlingen kan praten. Dat is geen dwarsdoorsnede van alle leerlingen, maar toch is het heel waardevol. Het is een vertrouwelijk gesprek, ik maak er geen notities van.”
Wat maakt het zo bijzonder wat leerlingen vertellen?
“Leerlingen zien ontzettend goed wat er aan de hand is op een school. En zij hebben ook geen omwegen nodig om dat te vertellen. Dat maakt wat zij te melden hebben vaak heel krachtig. Aan de ene kant is dat onbevangenheid, want ze hoeven zich niet politiek correct uit te drukken. Maar ze hebben ook gewoon goed inzicht. Ze zijn immers veel in de school en zijn ‘de klanten’ die alles meemaken.
Ik had onlangs nog zo’n gesprek. Die leerlingen waren heel duidelijk over de rollen in de school. Ze gaven aan dat mensen over de grenzen van hun eigen positie heengaan. En dat is precies het probleem in die school: iedereen bemoeit zich maar met alles. Alles is daar gebaseerd op relaties en niet op functies. Dat signaleerden die leerlingen feilloos.”
Hoe helpen die gesprekken jou bij de verbetertrajecten die je begeleidt?
“Er zijn twee werkelijkheden op scholen waar ik kom. Ten eerste de werkelijkheid op papier, dat is het verhaal van het bestuur, de examenresultaten en het rapport van de inspectie. Maar er is ook de werkelijkheid zoals die ervaren wordt in de school. Door leerlingen, docenten, de conciërge, het middenmanagement en de MR-leden. Die maken met elkaar het verhaal. Wat zij vertellen, is essentieel om te kunnen verbeteren.”
Je komt voor Leren verbeteren veel op islamitische scholen. Is een traject op een islamitische school anders?
“Nee, want een islamitische school is een gewone school, met een speciale identiteit. Het zijn interessante scholen, omdat de mensen die er werken pioniers zijn die iets moois willen opzetten. Dat geeft hun iets extra’s. Maar islamitische scholen liggen vaak wel onder een vergrootglas. De politiek kijkt mee, de pers, iedereen vindt wat van hen. Dat heeft ook effect in de school. De mensen die er werken hebben vaak het gevoel dat iedereen tegen hen is. Ik zie het als mijn taak om die politieke laag eraf te halen. Ik probeer het te ontrafelen: Wat is er werkelijk aan de hand? Wat zijn de feiten? En wat vinden we daarvan? Pas dan kunnen we samen aan de slag.”
