In deze serie vertelt een adviseur van Leren verbeteren over een onvergetelijk moment.
Wat is voor jou het moment van Leren verbeteren dat je bijblijft?
“Dat is niet één moment, maar het gaat om iets wat vaker gebeurt. En dat heeft alles te maken met proactief handelen. Zo begeleid ik nu een school die zelf contact heeft gezocht met Leren verbeteren. De kwaliteitszorg is daar nog niet op orde en ik ondersteun de startende kwaliteitszorgmedewerker. In eerste instantie spraken we vooral over de opzet van het kwaliteitszorgsysteem en wat daar allemaal voor nodig is. Al snel ging het echter over de plek van de kwaliteitszorgmedewerker in de organisatie, en over wat de wederzijdse verwachtingen zijn richting het managementteam. De kwaliteitszorgmedewerker worstelde met de afbakening van haar taak. Het bleek dat het managementteam, na herhaaldelijk vragen, geen duidelijk antwoord kon geven. Ik heb haar het advies gegeven geen vragen, maar voorstellen neer te leggen bij het MT, zoals welke overzichten en rapportages ze wanneer kan delen met MT. Het MT kan daarop reageren en zo bouwen ze samen aan een systeem. Zo kwam ze uit haar afhankelijke positie.”
Het ging bij deze school dus om ‘de vraag achter de vraag’…
“Ik ga altijd zonder oordeel naar een school. Ik luister en sluit aan bij wat er is. Dan kom ik er vaak achter dat het niet over de primaire vraag gaat. Er zit vaak meer achter, dat te maken heeft met iemands positie in de schoolorganisatie. En over het proactief uitoefenen van je functie.”
Heb je nog een voorbeeld van zo’n proactief moment?
“Een andere school begeleid ik bij het verbeteren van de leskwaliteit. Natuurlijk zijn we gestart met het maken van reële plannen en het denken in PDCA-cirkels: kom terug op wat je hebt gepland en afgesproken. Hoever ben je, waardoor is het wel of niet gelukt en wat is je volgende stap? Dat klinkt logisch, maar het gebeurt nog te weinig systematisch op scholen.
Met de schoolleiding hebben we een opzet bedacht waarbij veel docenten betrokken zijn in afzonderlijke werkgroepen. Maar ja, hoe houd je dan overzicht en informeer je iedereen binnen de school? Enerzijds door te werken met een stuurgroep die bij iedere werkgroep vinger aan de pols houdt (PDCA), anderzijds door het organiseren van bijeenkomsten waarin het personeel wordt bijgepraat en gevraagd wordt mee te denken in het verbeterproces.
Dit resulteerde recentelijk in een studiemiddag waar alle werkgroepen hun opbrengsten en voornemens presenteerden. Er was ruimte voor het onderlinge gesprek en aan alle docenten werd gevraagd om een leervraag of voornemen te formuleren voor de eigen lespraktijk. Het streven is dit weer ter sprake te brengen in gesprekken met de teamleiders, om het vuurtje brandende te houden. Zo worden verschillende activiteiten binnen de school met elkaar verbonden.
De insteek van zo’n studiemiddag is vooral hoe je samen werkt aan verbetering. De school zorgt er zo zélf voor dat iedereen wordt meegenomen in de veranderingen. Daar word ik blij van.”